MİSAFİR YAZAR
misafiryazar@cavuslu.org
TONYA GÖRELE İLE BİR SAAT...
29/05/2017 16 Mayıs Salı günü öğleden sonra Tonya Hanım'la buluşma mekanımıza gittik. Tahminimizden genç bir hanımla karşılaştık. Önce tanıştık, içecek bir şeyler söyledik. Biz dört kişiydik: Eşim Hülya Hanım, ben, Sadi Kaya ve Mustafa Kaya. Üçümüz hanımefendi ile ilk kez karşılaşırken aramızda onu evvelden tanıyan biri var: Belediyeye emlak vergisi yatırmaya gelen “ Görele “ soyadlı bir bayan Şişli Belediyesi Emlak Servis Şefi hemşehrimiz Mustafa Kaya’nın ilgisini çeker. Nereli olduğunu sorduğunda aslen Göreleli olmadığını ama ünlü Ressam Hamit Görele ‘nin kızı olduğunu öğrenir. Böylece irtibat kurulur. Bugün, bize bu görüşmeyi o sağlıyor. Tonya Hanımla rahmetli babasının Görele soyadını ne zaman aldığını konuşuyoruz. Cumhuriyet döneminin önemli ressamlarından olan Hamit Görele aslen Tokat, Zileli. Babası hakim olarak çeşitli yerlerde çalışmış. Hamit Bey doğduğunda Görele'de görev yapıyormuş. Dünyaya gözlerini Görele'de açan ressamımız, ilkokula da burada başlıyor. Hatta kızı Tonya Hanım'a göre bu bir Rum okuludur. Doğum yılı 1894(Çeşitli kaynaklarda geçen 1900 ve 1903 yıllarını yanlış olarak nitelendiriyor.) Babası görevi dolayısıyla Gümüşhane'ye nakil olunca Küçük Hamit de ilk ve orta öğrenimine burada devam ediyor. Bu arada kaynaklarda yer almayan önemli bir bilgiyi de paylaşıyor bizimle. Genç Hamit Birinci Dünya Savaşı'nın ardından (1918-1922) Mısır'da dört yıl esaret hayatı yaşıyor. İngilizlere esir düşen ressamımız bu macerayı çocuklarına hiçbir şekilde anlatmıyor, aktarmıyor, bir sır olarak saklıyor. Bundan sonraki hayatıysa zaten kaynaklarda yer alıyordu. Nitekim Sadi Kaya'nın kendisine armağan ettiği Görele Sempozyumu kitabında yer alan ve Ahmet Keskin'in kaleme aldığı özgeçmiş Tonya Hanım tarafından da doğrulandı.  GÖRELE SOYADI Görele doğumlu ressam Hamit 1934 Yılında soyadı yasası çıktığında kendisine doğduğu ilçenin adını soyadı olarak alıyor. Daha sonraları doğacak kızına da Tonya adını veriyor. Böylece belki de örneği hiç olmayan bir isim ortaya çıkıyor: Tonya Görele. İster istemez hanımefendinin ismine yöneliyor dikkatimiz ve soruyoruz: - Size neden böyle bir isim vermiş? - Babam derdi ki, havalar açık olduğu zaman Tonya'dan Kırım Yarımadası görünürmüş. (İnanması çok kolay değil, ressamımız çocukluğunda bunu denedi mi, yoksa bir yerlerden mi işitti, bilmiyoruz. Doğrusu biz de ilk defa duyduk. Ben 60'lı yıllarda okuduğum Ordu'nun Perşembe ilçesinden sonbaharda Sis Dağı'nı çok berrak bir şekilde gördüğümü hatırlıyor ve masadakilere anlatıyorum. Yaklaşık yüz kilometrelik bir mesafe bu. Masadakiler de Kıbrıs'tan Torosların göründüğünü söylüyorlar. Anamur'dan da Kıbrıs'ın göründüğünü duymuştum. Tonya'dan, Sis Dağı'ndan veya Ağasar'dan Karadeniz'in kuzey yakasının görünüp görünmediğini ise merak edenler deneyebilirler.) -Hocam, benzeri olmayan bu isim size bir avantaj sağladı mı? -Yani pek avantaj demeyelim. Zaten haklı olduğum bir davaydı, normal şartlarda da kazanacaktım. Ama Şişli Adliyesindeki savcı ismimi sorup öğrenince "Uuyy, Tonya Görele mi? Hem Tonya, hem Görele ha! Sen bu isimle davayu baştan kazandun" dedi. Tonya Görele Fransızca öğretmenliği yapmış. Üç çocuk sahibi, torunları da var. Babası Hamit Görele'nin resimlerini ihtiyacı olsa dahi satmıyormuş. "Toplu olarak bir müzede kalsın istiyorum" diyor. Babasının yazılarını ve hakkında yazılanları toplamış. Ayrıca heykelini yaptırmış. Heykelin nerede olduğunu soruyoruz: "Evde" diyor. "Henüz teşhirde değil." İçimizden bu heykelin Görele Güzel Sanatlar Fakültesi bahçesine yakışabileceğini geçiriyoruz. Ama söyleyemiyoruz. GÖRELE’DEKİ FAKÜLTE Söz dönüp dolaşıp Görele Güzel Sanatlar Fakültesine geliyor. "Babamın adını vereceklerdi" diyor. Sadi Kaya bunun bir temenni olduğunu söylüyor. Yazar Seyfullah Çiçek, bir yazısında söz etmiş. Fakültenin ismine paralel bir eğitim sürecine girememesi ve hatta parça parça taşınıyor görüntüsü vermesi adeta "Bir dokun bin ah işit kase-i fağfurdan" şeklinde yakınmalara yol açıyor. Oysa ne ümitler vardı! Alanının sayılı hocalarından ressam Prof. Dr. Osman Altıntaş bu eğitim yuvasının başına geçmişti. Aynı zamanda alanın meslek birliği GESAM'ın Başkanı da olan Altıntaş, burada bir cazibe merkezi oluşturuyordu. Bu yalnızca Görele, Giresun, Trabzon için değil bütün Doğu Karadeniz için bir talih kuşu demekti. On yıllar sonra ressam Hamit Görele'nin ismi gibi Görele de Güzel Sanatlarda bir marka olacaktı. Olabilirdi… Oysa şimdi elde yalnızca hüzün vardı. Tonya Görele de üzüldü. Hamit Görele'nin bir de oğlu var. Adı adete bu yurt köşesi için bir temenni gibi: Aydın Görele. Kendisiyle henüz tanışmadık. BURHAN TEMEL Görele’nin önde gelen öğretmenlerinden Ressam Burhan Temel, Hamit Görele’nin akademiden öğrencisiymiş. Tonya Hanımla da tanışıyorlarmış. Sadi Kaya Burhan Hoca’yı telefonla arayarak görüşmelerini sağlıyor. Tonya Hanım teşekkür ediyor ve memnuniyetini ifade ediyor. GÖRELE’Yİ ZİYARET Tonya Görele'ye "Hocam, Görele'yi gördünüz mü?" diye soruyoruz. "Hayır, Ünye'ye kadar gittim" diyor. Hani insan soyadını taşıdığı bir ilçeyi, babasının doğduğu, büyüdüğü, çelik çomak, birdir bir oynadığı, zıpçık çaldığı, kemençe dinlediği, hamsiyle, denizle, dalgayla, horanla tanıştığı, çimenlerinde koştuğu, derelerinde yüzdüğü bir yeri nasıl merak etmez? Belki de vefalı Görelelilerin, ressamın yadigarına sahip çıkmasını, onu davet etmesini beklemiştir diye düşünüyoruz. -Hocam, sizi Görele'deki herhangi bir etkinliğe onur konuğu olarak davet ettirsek, bu arada çevreyi de (Çanakçı, Çavuşlu, Eynesil, Şalpazarı ve Tonya) gezdirsek nasıl olur, gelir misiniz? Çok net bir cevap vermedi. Merakını artırmak için yerel özelliklerden söz ettik. Pidesinden, dondurmasından, kesme pastasından, tereyağından, etinden, sütünden, mahalli yemeklerinden ... Hatta masada duran ve elini sürmediği kurabiyelerden birinin Görele'de yapılanlara benzediğini anlatarak. Biraz iştahlandı diyebilirim.  Sonra dertleştik uzun uzun. Oradan buradan konuştuk. Yine arada 1900'lere dönünce o yıllarda Görele'de hakim olarak görev yapan dededen kalan bir hatırat olup olmadığını sorduk. İlgilendi. "Aramam lazım” dedi. Söz verdi. Görüşme için ayırdığımız makul süre bitmişti. Ama Tonya Görele bizden ayrılmak istemedi. Tek tek telefonlarımızı aldı." Artık birlikteyiz. Hep görüşeceğiz" dedi. Ayrılırken gözlerinden mutluluk okunuyordu… Yazan: Harun YÖNDEM . kaynak: www.görele.gen.tr . NOT: Sitemizde yayınlanan köşe yazılarından yazarların kendileri ve yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşleridir. Yorumu ekleyen kişi kimliğini gizlemesi durumunda yapılan yorumlar onaylanmamaktadır. Köşe yazılarından ve yazılan yorumlardan www.cavuslu.org - Çavuşlu Haber hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz |
|
|
Yorumlar |
| Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
Yazarın diğer yazıları |
| Başsavcı gözüyle ‘Görele Zıva Uşakları - 09/08/2017 |
| Başsavcı gözüyle ‘Görele Zıva Uşakları |
| Zaman Akıp Giderken… - 06/12/2016 |
| Zaman Akıp Giderken… |
| ÖLECEKSEK ADAM GİBİ ÖLELİM Mİ? - 27/11/2016 |
| ÖLECEKSEK ADAM GİBİ ÖLELİM Mİ? |
| SAHİBİNDEN SATILIK ARŞI TİTRETEN DUALAR! - 07/11/2016 |
| SAHİBİNDEN SATILIK ARŞI TİTRETEN DUALAR! |
| Hemşericilikten, Milletin ferdi olmaya… - 08/10/2016 |
| Hemşericilikten, Milletin ferdi olmaya… |
| Eynesil Afet Bölgesi İlan Edilmeli - 25/09/2016 |
| Eynesil Afet Bölgesi İlan Edilmeli |
| GÖRELE GÜMÜŞHANE'YE Mİ BAĞLANIYOR? - 29/05/2015 |
| GÖRELE GÜMÜŞHANE'YE Mİ BAĞLANIYOR? |
| GÖRELE DEVLET HASTANESİ KAN KAYBEDİYOR - 29/01/2015 |
| GÖRELE DEVLET HASTANESİ KAN KAYBEDİYOR |
| Görele Belediye Başkanı Ertuğrul Melikoğlu’nun Doğrusu ve yanlışı - 27/09/2013 |
| Görele Belediye Başkanı Ertuğrul Melikoğlu’nun Doğrusu ve yanlışı |
 Devamı |
|
|
| Ahmet BİLGE | |
| AYGÜN ATTAR'IN DÖNÜŞÜ | |
|
|
| Ahmet CEYLAN | |
| Çavuşlu’da çöp kokusu | |
|
|
| Evren Orkun ŞEN | |
| BİR ÜLKÜMÜZ OLSUN | |
|
|
| Ferda akgül | |
| 10KASIM | |
|
|
| Fikret BODUR | |
| Seçim yarışını kim kazanır? | |
|
|
| Hasan KAMİLOĞLU | |
| ORMAN | |
|
|
| Hüseyin ÇAKICI | |
| Ispanak Sorunu ve Yaşadığımız Coğrafyanın Özelliklerini Bilmek… | |
|
|
| İsmail TÜRKMENDAĞ | |
| GİT OĞLUM YARIN İMECEMİZ VAR KOMŞULARA HABER VER | |
|
|
| Mevlüt KAYA | |
| EYNESİL’DE KOZ HELVASI VE PEKMEZCİLİK | |
|
|
| Murat ÖZARSLAN | |
| HER YÖNÜ İLE PAŞACA ŞELALESİ… | |
|
|
| Mustafa YAYLA | |
| GÖNÜL ABLA | |
|
|
| Nihat ÖZTÜRK | |
| FINDIĞIM 3 DOLAR | |
|
|
| Orhan KILIÇOĞLU | |
| SÖZDE İSLÂMCILARA, ÜLKÜCÜLERDEN NAMUS DERSİ | |
|
|
| Rıfkı İYİDERE | |
| YERLİ MALI HAFTASI NEDİR. NEDEN KUTLANIR ? | |
|
|
| Serdar KARA | |
| BİZ BÜYÜDÜK VE KİRLENDİ DÜNYA… | |
|
|
| Uğur BİLGİ | |
| STK’LAR SINIFTA KALMIŞKEN | |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
|
