"Oyma Saz" Teknolojiye Direniyor... 19/08/2013
Dut ağacının oyularak yaklaşık iki yıl bekletildikten sonra bağlama haline getirilmesinin uzun sürmesi nedeniyle günümüzde oyma saz yerine yaprak saz üretimi tercih ediliyor Saz Ustası Hamzaoğlu: ''Saz teknesi bir iki sene kurutulduktan sonra saz haline getiriliyor, seri üretimde yaprak sazdan ayda 200 300 adet üretilebiliyor''
Anadolu'da en yaygın kullanılan enstrümanlardan bağlama, iyi ses çıkarması için dut ağacının oyulup, yaklaşık iki yıl kurutulmasıyla yapılıyor. Sürenin uzun olması nedeniyle günümüzde oyma bağlama yerine yaprak bağlama imalatı tercih ediliyor.
Görele ilçesi Çavuşlu beldesinde 40 yıldır saz imal eden Metin Hamzaoğlu, AA muhabirine, oyma bağlama yapmanın zor olduğunu, bu işi çok az kişinin yaptığını söyledi.
Oyma bağlama imalatının Türkiye'de giderek azaldığını dile getireh Hamzaoğlu, "Ben bu işe 10 yaşımda başladım. Sazın tipini vermek çok önemli. Kalıbını başkalarına verdiğimiz halde aynı tipi yapamıyorlar. Babam bana '10-15 yılda bir usta ancak yetişir' diyordu, ben de babama 'sap takacaksın, 10 senelik ne işi var' diyordum. Şimdi babam 10 deseydi ben 15 derdim" dedi.
Bağlama yapılacak ağacın kesme yönü, kesim zamanı ve kurutma şekillerinin önemli olduğunu vurgulayan Hamzaoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ağaç ne kadar kuru olursa o kadar kaliteli olur. Bağlama yaş ağaçtan yapılınca bozuluyor. Genelde oyma saz dut ağacından yapılır. Sazın teknesi oyulur ve kurumaya bırakılır. Kuruduktan sonra sap ve teller takılarak saz haline getirilir. Saz haline getirme bir veya iki ay sürüyor. Yaprak saz ise parça parça eklenerek kısa sürede yapılabiliyor. Oyma sazda ise tam tersi uzun bir süre söz konusu. Saz teknesi bir iki sene kurutulduktan sonra saz haline getiriliyor, seri üretimde yaprak sazdan ayda 200-300 adet üretilebiliyor. Oyma saz para kazandırmıyor. Ağacı oyayım saz yapayım diye bir şey yok. Elde oyma hemen hemen bitmek üzeredir ."
Avrupa'ya saz satıyor
Hamzaoğlu, oyma sazı sipariş üzerine yaptıklarını ve Avrupa ve Türkiye'nin çeşitli bölgelerine sattıklarını belirterek, "Ankara, İstanbul, İzmir gibi illere satıyoruz. Fiyatı bin liradan başlıyor, iki bin liraya kadar çıkıyor. Oyma saza rağbet edip de bizi tanımayan yoktur" diye konuştu.
Türkiye'nin en iyi sanatçılarına bağlama yaptığını dile getiren Hamzaoğlu, "Amcamın İstanbul Kasımpaşa'da saz dükkanı vardı. Tabi büyük sanatçılar amcamın yanına gider gelirdi. Amcamın dükkanında satılan oyma sazların teknelerini ben yapardım" ifadelerini kullandı.
Haber : Kamil YILMAZ / Çavuşlu Haber
|
